James Dyson Ödülü’nün Türkiye kazananı açıklandı

James Dyson Vakfı tarafından her yıl düzenlenen ve sürdürülebilirlik odaklı mühendislik müsabakası olan James Dyson Ödülü’nün ulusal kazananı aşikâr oldu. Bu yılın kazananı; orman yangınlarını büyümeden evvel tespit ederek ormanların korunmasını sağlayacak uydu kontaklı bir sensör sistemi olan “ForestGuard 2.0” projesi oldu. 2023 yılı James Dyson Ödülü’nün Türkiye ayağının ulusal kazananı olarak 5 bin sterlinle ödüllendirildi.

Katılımcı ülkeler, milletlerarası ödül için 18 Ekim’e kadar kısa liste açıklayacak. Akabinde 15 Kasım’da James Dyson Ödülü’nün memleketler arası kazananı duyurulacak.

ForestGuard 2.0 ne işe yarıyor?

ForestGuard 2.0, yangınları gerçek vakitli olarak ultra erken halde tespit eden IoT tabanlı, uydu temaslı bir sensör sistemi olarak tanımlanabilir. S-Band RF kanalı ile sensör-uydu irtibatını kullanarak ormanlarda bir ağ olarak çalışıyor. Modüller, gaz düzeylerini, sıcaklığı, nemi ve hava basıncını ölçebilen ve ayrıyeten farklı senaryolar için havayı tahlil edebilen hassas, geniş spektrumlu sensörlere sahip. 

Özel tasarlanmış kartlar Edge AI özellikli olup, gereksiz uğraşları azaltmak için orman yangını dumanını başka emisyonlardan ayıran ML algoritmaları kullanıyor. Bu sensör modülleri, ağaçların büyümesine müsaade vermek için esnek kayışlar aracılığıyla ağaç gövdelerine monte edilebiliyor. Rastgele bir acil durum meydana geldiğinde, sensör modülleri toplanan dataları GeoStationary uydularına iletiyor, onlar da bu bilgileri Dünya’ya ve sunuculara aktarıyor. Sunucuda bir acil durum doğrulanırsa, yetkilileri ve itfaiyeyi harekete geçmeleri için bilgilendiriyor ve reaksiyon müddetini 15 dakikanın altına indirme fırsatı yakalanıyor.

ForestGuard 2.0 projesi İstanbul Bilgi Üniversitesi’nde Öğretim Vazifelisi olarak ders veren Suat Batuhan Esirger tarafından tasarlandı.

Ödülle ilgili açıklama yapan Suat Batuhan Esirger, şunları söyledi:

“Yarışmayı milletlerarası olarak takip ediyorduk ve 2022’de ülkemizde de düzenlenmesine çok sevindik. 2022’de müsabakaya ForestGuard ile katıldık ve Ulusal 2. olduk. Sonrasında pahalı heyet üyelerimizin ve de Dyson mühendislerinin yorumları doğrultusunda projemizi geliştirdik ve bu sene birinci olmaya hak kazandık. Bu da James Dyson Ödülü’ne başvurmanın bizi ne kadar geliştirdiğinin bir göstergesi.” dedi. Birebir vakitte Kozalak isimli donanım teşebbüsünün kurucusu olan Esirger kelamlarına “James Dyson Ödülü’nden kazandığımız 5 bin sterlinlik mükafatı, eserin ulusal patent başvurusunu almaya, aygıtlardaki yapay zeka kullanan algoritmalarının-uydu bağlantılarının rafine edilmesine ve bu fonu testler ve ArGe faliyetlerine harcamayı planlıyoruz.” halinde devam etti.

Dyson heyet temsilci kümesinde yer alan Dyson Kıdemli Mekanik Mühendisi Muharrem Aris ise,”Daima daha düzgününü arayan ve daima bir sorunu çözmeye çalışan Dyson mühendisleri olarak, genç mühendis ve tasarımcılardan böylesine kıymetli projeler görmek dünyanın geleceği ismine çok umut verici. James Dyson Mükafatı de genç mühendislere icatlarıyla dünyayı daha yeterli bir hale getirebilmek için  fırsat sunuyor. Ülkemizin dahil olduğu bir yarışta heyet üyesi olmak benim için çok bedelli. Gençleri bilim ve teknoloji dünyasına çekebilmek, onlara sonuna kadar takviye vermek de bizlerin öncelikli vazifelerinden olmalı. Ulusal birincimizi tebrik ediyorum ve ona küresel müsabakada muvaffakiyetler diliyorum” dedi.

Türkiye ikincisi: BuddyTalkie

Dünyada yapılan kapsamlı okyanus ve sualtı keşifleri, sualtı kablosuz bağlantısı (UWC) ile yapılıyor. Mevcut teknoloji, UWC’yi gerçekleştirmek için ultrasonik akustik dalgaları kullanıyor, lakin sualtı gürültü kirliliğine neden olarak deniz hayatı üzerinde olumsuz tesirler gösteriyor.

BuddyTalkie, derin deniz canlılarından ilham alan deniz dostu bir biyomimetik aygıttır. Bir dalış fenerini tam çift istikametli optik sesli bağlantı ile entegre ederek, su altı keşiflerinde büyük kolaylık yaratıyor.

BuddyTalkie, tam çift istikametli irtibat özelliklerine sahip bir sualtı optik sesli bağlantı aygıtıdır. Akustik yahut Radyo dalgaları kullanmak yerine, bağlantısı gerçekleştirmek için ışık kullanıyor. Canlıların biyolüminesans özelliklerini taklit eden BuddyTalkie, irtibat için doğal olarak kullanımı inançlı olan Yeşil Işık kullanıyor. Dalgıcın sesini topluyor ve ışığa modüle ediyor, modüle edilmiş bir ışık sistemi biri tarafından alındığında onu demodüle ediyor ve tekrar sese dönüştürüyor. Ayrıyeten BuddyTalkie sofistike bir dalış fenerine entegre edilerek dalgıçlara su altı keşifleri sırasında daha güzel görünürlük için muteber bir ışık kaynağı sağlıyor. Bağlantı ve aydınlatmanın bu kombinasyonu dalgıçların ekipmanlarını kolaylaştırıyor ve genel dalış tecrübelerini kolaylaştırıyor.