Jüpiter’in buzlu uydusu Europa’da yaşamın ayak izi keşfedildi

Bilim insanları bir müddettir Europa‘nın buzlu kabuğunun altında su okyanuslarının yattığının farkındaydı fakat bu okyanusların ömrü desteklemek için hakikat kimyaya sahip olup olmadığını bilmiyorlardı. Lakin bir mühlet önce James Webb Uzay Teleskobu (JWST) tarafından yapılan müşahedeler Europa’nın tuzlu sıvı okyanuslarından kaynaklanan karbondioksiti tespit etti.

Dolayısıyla bu keşif, canlılar için hayati bir element olan karbonun keşfedilmesi, bu uydunun potansiyel olarak yaşanabilir olduğuna dair değerli çıkarımları beraberinde getiriyor.

Europa’da hayatın sinyalleri

Araştırmanın baş müellifi ve NASA’nın Goddard Uzay Uçuş Merkezi bilim insanı Geronimo Villanueva yaptığı açıklamada şunları söyledi: “Dünya’da ömür kimyasal çeşitliliği sever. Biz karbon temelli bir ömürüz. Europa’nın okyanusunun kimyasını anlamak, bildiğimiz biçimiyle yaşama elverişli olup olmadığını ya da hayat için âlâ bir yer olup olmadığını belirlememize yardımcı olacak.”

Daha da heyecan verici olan şey ise, JWST’nin NIRSpec aygıtı ile kızılötesinde yapılan müşahedelere sonucunda karbon moleküllerinin Europa’ya göktaşı çarpması yahut başka dış kaynaklar yoluyla gelmediğinin tespit edilmiş olması. Müşahede grubu tarafından yapılan açıklamalara nazaran Europa’nın yüzeyinde gördüğümüz karbonun okyanustan geldiğine dair gözlemsel delillere sahibiz.

JWST, Jüpiter’in dört büyük Galilean uydusundan en küçüğü olan Europa’nın etrafındaki karbondioksitin en çok Tara Regio ismi verilen jeolojik olarak genç bir bölgede bol ölçüde bulunduğunu gözlemledi. Yüzey buzunun “kaos arazisi” olarak isimlendirilen bu bölgede bozulmuş olması, Europa’nın buzlu yüzeyi ile yüzey altı okyanusu ortasında gereç alışverişi olduğunu gösteriyor.

Hubble Uzay Teleskobu‘nun evvelki müşahedeleri Tara Regio’da okyanus kaynaklı tuza dair kanıtlar gösteriyordu. Artık karbondioksitin de orada ağır bir biçimde bulunduğunu görüyoruz. Bunun, karbonun muhtemelen sonuncu kaynağının iç okyanus olabileceği düşünülüyor. Öte yandan bulguların gelecekteki başka misyonlar için de kıymetli sonuçları var. NASA, Ekim 2024’te Europa Clipper uzay aracını fırlatacak ve bu araç Jovian sistemine (Jüpiter ve uyduları) giderek Europa’nın yüzey altı okyanuslarının hayatı destekleyip desteklemediğini belirlemek üzere ayrıntılı bir araştırma yapacak.

JWST’nin elde ettiği bulgular, Avrupa Uzay Ajansı‘nın (ESA) Jüpiter Buzlu Aylar Kaşifi (JUICE) misyonu tarafından Jüpiter ve uydularının araştırılmasına da yardımcı olabilir. JUICE, Nisan 2023’te Europa ve başka büyük Jovian uyduları Callisto ve Ganymede’yi incelemek için şu anda seyahatini sürdürüyor. Bu iki uyduda da geniş okyanusların olduğu düşünülüyor.