İsrail’in Gazze’de kullandığı Fosfor bombası nedir, ne işe yarar ve neden yasak?

İnsanlığın tarihiyle birlikte başlayan savaşlar, çağdaş dünyanın gelişiyle çok daha yıkıcı ve ölümcül hale geldi. Son olarak ise coğrafyamızda bulunan İsrail ve Filistin savaşına tanıklık ediyoruz. Tarafların hem askeri hem de sivil olarak ağır kayıplar verdiği mevcuttaki savaş ortamı devam ederken gündeme Fosfor bombası geldi. Pekala, İsrail’in kullandığı belirtilen Fosfor bombası nedir? Fosfor bombası tesirleri neler? Gelin bu bomba hakkındaki ayrıntılara birlikte göz atalım.

Fosfor bombası nedir?

Kısaca Fosfor bombası, savaşlarda kullanılan ve içinde fosfor kimyasal bileşiği bulunan özel bir cins bombadır. Fosfor bombaları, düşman askeri maksatlarını etkisiz hale getirmek yahut tahrip etmek maksadıyla kullanılır. Fosfor, oksijenle reaksiyona girdiğinde hayli yüksek sıcaklıklarda (800-2500 derece) yanar ve parlak alevler oluşturur. Bu nedenle fosfor bombaları, patladıklarında ağır ısı ve alevlerin yanı sıra duman ve fosfor kalıntıları oluşturur.

Fosfor bombalarının patlaması sonucunda, alevler ve dumanlar önemli yangınlara yol açabilir, çevreyi kirletebilir ve beşerler üzerinde önemli yanıklara sebep olabilir. Ayrıyeten, fosfor bombalarının kullanımı, sivil nüfusa ve etrafa ziyan verme potansiyeli taşır. Bu nedenle fosfor bombalarının kullanımı milletlerarası hukuk ve Cenevre Sözleşmeleri‘ne karşıttır ve birçok ülke ve memleketler arası kuruluş fosfor bombalarının kullanımını yasaklamış yahut sınırlamıştır.

Fosforun mühimmatlarda kullanılması

Beyaz fosfor mühimmatı, kimyasal element fosforun yaygın alotroplarından birini kullanan silahlardır. Beyaz fosfor mühimmatlarının kullanımı, bilhassa piyade için duman bombaları olarak çok yaygındır. Ayrıyeten tanklar ve öbür zırhlı araçlarda savunma el bombalarında kullanılmaktadır. Ek olarak topçu ve havan atışlarında atışları için mühimmat tahsisinde kullanılır. Bunlar, dost kuvvetlerin hareketini, pozisyonunu, kızılötesi işaretlerini ve ateş durumlarını gizlemek için duman perdesi oluşturur. Bu nedenle, ilgi noktalarını işaretlemek için kullanıldıklarında ekseriyetle “duman/işaretleyici mermiler” olarak isimlendirilirler.

Beyaz fosforun birinci kullanımı 19. yüzyılda Fenian (İrlanda milliyetçisi) kundakçıları tarafından Fenian ateşi olarak bilinen bir formülasyonda kullanıldı. Milletlerarası hukuk açısından beyaz fosfor mühimmatları yasaklanmamıştır, fakat yangın tesirleri nedeniyle kullanımları sıkı bir formda düzenlenmiştir.

Fosfor bombası yasak mı?

Fosfor bombaları, uluslararası hukuka ve Cenevre Mukavelelerine aykırı olarak kullanılmaktadır. Zira fosfor bombaları, insanlara karşı çok ölümcül tesirlere sahiptir ve kullanıldıkları bölgelerde etrafa de ziyan verirler. Bu nedenle birçok ülke ve memleketler arası kuruluş, fosfor bombalarının kullanımını yasaklamıştır. Fakat bu yasak belli bir çerçeveyi kapsar. Dediğimiz üzere milletlerarası hukuk açısından beyaz fosfor mühimmatları yasaklanmamıştır çünkü uzmanlar, onları yangın yakanlar olarak değil, duman perdesi oluşturdukları için kıymetlendirmektedir, zira ana gayeleri dost kuvvetlerin hareketini maskelemektir. Bomba olarak kullanımı ise yasaktır.

Fosfor bombası ziyanları neler?

Fosfor bombası ziyanları epey geniştir. Fosfor bombalarının patlaması sonucu ciddi yanıklara, mevte, etraf kirliliğine ve uzun vadeli sıhhat problemlerine neden olabilirler. Ayrıyeten, bombalar patladığında çıkan dumanlar da tehlikeli olup teneffüs yoluyla insan sıhhatini tehdit edebilir.

Fosfor bombası ne işe yarıyor?

Pekala, Fosfor bombası ne işe fayda? Fosfor bombaları, düşman askerlerini etkisiz hale getirmek ve savaş alanlarında tahribat yaratmak maksadıyla kullanılır. Lakin bu çeşit silahların kullanımı sonucu sivil nüfus ve etraf büyük ziyan görür. Fosfor bombası tesirleri ise ağırdır. Patladıklarında yaralanmalara ve ölümlere neden olurken, kimyasal kalıntıları etrafa ziyan vererek toprak ve su kaynaklarına uzun vadeli tesirlere neden olabilir. Fosfor bombaları, savaş ve çatışma bölgelerinde insanlık dışı ve yıkıcı bir silah olarak kabul edilir.

Fosfor bombasının beşerler üzerindeki etkisi

Fosfor dumanının solunması, anında ciddi iç yaralanmalara ve kişinin nefessiz kalarak boğulmasına neden olabilir. Ardışık basamakta beden, içten dışa yanlışsız yanmaya başlar. Ekseriyetle beyaz fosforla temas eden kişinin giysilerinde fazla iz bırakmaz, lakin yanma tepkisi beden içinden deriye kadar sürer. Beyaz fosfor kullanımının akabinde çekilen fotoğraflar, kişinin kemiklerine kadar yanmış olabileceğini, lakin giysilerinin ziyan görmediğini göstermektedir. Bir sefer başladığında, yanma tepkisini durdurmak zordur. Birinci müdahaleden sonra bile yanma tekrar başlayabilir.

“Savaş, zorunlu ve hayati olmalıdır. Milletin hayatı tehlikeye maruz kalmadıkça savaş bir cinayettir.”