Cumhuriyetin ilk yıllarına ait fotoğraflar Yüz Yıllık Miras Projesi ile geleceğe taşınıyor

Pek çok milletlerarası markanın Türkiye distribütörlüğünü üstlenen Bilkom, bu kere farklı bir projeye imza attı. Cumhuriyetin birinci yıllarına ilişkin fotoğrafların dijitalleşmesi ve muhafazaya alınarak gelecek kuşaklara taşınmasına katkı sağladı.

Cumhuriyet erken devrinin en değerli doküman fotoğrafçılarından Ahmet İzzet Bengüboz’un tarihi fotoğraflarının korunması ve gelecek jenerasyonlara aktarılması hedefiyle, ‘Yüz Yıllık Miras: Bengüboz Projesi’ hayata geçirildi. 1923-1939 yılları ortasında çekilen fotoğrafların yepyeni cam negatifleri muhafazaya alındı. Bu projeyle, Cumhuriyetin birinci 10 yılına ait bayram kutlamalarını ve toplumsal dönüşümün değerli evraklarını içeren fotoğraf arşivi, dijital ve yenilikçi uygulamalar ile geleceğe taşınıyor.

1986 yılında doğan ve 1969 yılında vefat eden Ahmet İzzet Bengüboz, istekli olarak katıldığı 1. Dünya Savaşı ve Kurtuluş Savaşı’nda kıymetli fotoğraflar çekti. Savaş sonrasındaki devirde Cumhuriyetin birinci yıllarını belgeleyerek 20’li ve 30’lu yılların toplumsal dönüşümünü fotoğraflarla belgeleyerek günümüze kadar taşıdı.

Fotoğraflara ve sanal stantlara bu kontaktan ulaşabilirsiniz: https://www.yuzyillikmiras.com

Proje kapsamında Bengüboz’un günümüze ulaşmış 1.004 adet cam negatiften oluşan arşivi muhafaza altına alınıyor ve arşiv içinden yapılan seçki ile 450 fotoğraf, fiziki ve dijital stant uygulamalarıyla günümüze taşınıyor. Dr. Ayşe Ege Yıldırım’ın küratörlüğünü üstlendiği projede sergilenen fotoğraflar, yapay zeka ve yenilikçi metotlar kullanılarak, dijital onarım ve renklendirme sürecine tabi tutuldu.

Fotoğrafların NFT’leri hazırlandı

Renklendirilen fotoğrafların NFT çalışmaları yapılarak, bu eşsiz eserler dijital dünyada daha geniş bir kitleye ulaştırıldı ve muhafaza altına alındı. Ayrıyeten, stable diffusion tekniği kullanılarak Art QR Code çalışmaları gerçekleştirildi, bu da projenin dijital sanat alanındaki kıymeti açısından değerli bir ayrıntı olarak akıllarda kaldı.

Bilkom bu projeyle, Bengüboz’un sıra dışı hikayesini ve Cumhuriyet’in birinci günlerine ait evrakları genç kuşaklara aktarmayı amaçlıyor. Şirket, Ekim ve Kasım ayı boyunca; İstanbul, Ankara, İzmir ve Bolu üzere kentlerde gezici stant uygulamalarıyla bu kıssayı farklı kentlere taşıyacak. Proje kapsamında ayrıyeten, profesyonel ve amatör fotoğrafçıları bir ortaya getirecek bir dizi aktiflik düzenlenecek ve Türkiye’nin fotoğraf tutkunları, Bengüboz’un mirasından ilham almaya ve onun ruhunu yansıtan sanat yapıtları ile tanışmaya davet edilecek.

Proje hakkında açıklamalarda bulunan Bilkom Genel Müdürü Fikret Ballıkaya, ‘Yüz Yıllık Miras: Bengüboz Projesi’ ile ilgili yaptığı değerlendirmede; “Türkiye Cumhuriyeti’nin yüzüncü yılına tanıklık ettiğimiz bu özel periyotta, ülkemizin en kıymetli kıymetlerinden biri olan Ahmet İzzet Bengüboz’un değerli mirasının korunması ve geleceğe taşınması gayesiyle başlattığımız projede, bu özel vazifesi üstlenmekten ötürü büyük bir kıvanç ve memnuniyet duyuyoruz. ‘Türkiye’nin Dijital Hayat Koçu’ olarak, ülkemizin kıymetlerine teknolojinin yenilikçi imkanlarıyla yine hayat verebilmek, tarihi ve kültürel mirası gelecek jenerasyonlar ile buluşturabilmek bizleri gururlandıran bir başka kıymetli nokta. Bu vesileyle Cumhuriyet’imizin yüzüncü yılını kutluyor ve Ahmet İzzet Bengüboz’un özel mirasını korumak için katkıda bulunan herkese, samimiyetle teşekkür ediyoruz” dedi.

Projenin bilimsel danışmanlığını üstlenen Koç Üniversitesi Vehbi Koç Ankara Araştırmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Yöneticisi Prof. Dr. Filiz Yenişehirlioğlu ise yaptığı açıklamada, “Bengüboz ailesi, sahip oldukları bu kıymetli koleksiyonu özverili bir davranışla topluma bağışlayarak, yalnızca Mudurnu’nun kültürel tarihine değil Türkiye tarihine de katkıda bulunmuş, bu cins koleksiyonların bilimsel çalışmalar ve yeni araştırmalara kaynaklık eden niteliğinin anlaşılması için de örnek bir tavır göstermiştir. Erken Cumhuriyet Dönemi’nin yansımalarının bir Anadolu kasabasında belli bir periyotta kesintisiz olarak izlenebilmesine imkan tanıyan ve tarihi bir doküman niteliği taşıyan bu kıymetli koleksiyonun, Cumhuriyet’in 100. yılında yeni teknolojiler kullanılarak gelecek jenerasyonlara aktarılmasına ve korunmasına, proje paydaşlarıyla birlikte katkıda bulunmaktan memnunluk duyuyoruz.” dedi.

DH Editörü Cem Sünbül ise hususla ilgili olarak, “Bilkom’un paydaşları ile Mudurnu’da yaptığı bu tarihi atılım birçok açıdan büyük kıymet taşıyor. Tarihimizin değerli figürlerinden birisini yapıtlarından oluşan koleksiyonu böylesi özel bir tertip ile gün yüzüne çıkarmaları, hem fizikî hem de çevrimiçi bir stant olarak sunmaları, gerek bugün gerekse yarın için son derece kıymetli bir teşebbüs. Ahmet İzzet Bengüboz’ün gün yüzüne kazandırılan bu fotoğraflarının akademik olarak da kıymetlendirilmesi bu tarihi vesikaları daha da kıymetli kılacaktır.” sözlerini kullandı.

Sanal stantları görüntülemek için: https://www.yuzyillikmiras.com

Ahmet İzzet Benbügoz’un hayatı ve fotoğrafçılık serüvenini ele alan Yüz Yıllık Miras Bengüboz Belgeseli’ni aşağıdaki oynatıcıdan seyredebilirsiniz.