Çin’in ardından şimdi de Rusya yarı iletken atılımı yapıyor

Ukrayna’ya karşı yürüttüğü savaş nedeniyle dünyanın büyük bir kısmı tarafından dışlanan ve yaptırımlara maruz kalan Rusya, olağan tedarikçilerden çip alamadığı için sıkıntı durumda olan mahallî yarı iletken üretimini canlandırmak için planlar yapıyor. Önümüzdeki 8 yıllık dönemde Rusya, kendisi için son derece tezli bir yatırıma girişiyor.

Rusya’dan yarı iletken atağı

Rusya, 2027‘ye kadar 28nm, 2030’a kadar ise 14nm sürecine geçerek çipleri seri üretmeyi planlıyor. Bunlar kulağa savlı gelmese de Rusya için oldukça savlı. Global olarak argümanlı üzere görünmemesinin nedeni ise TSMC ve Samsung gibi üreticilerin halihazırda 3nm sürecine geçmiş olmasından kaynaklanıyor. Her iki firma da 2026 yılında 2nm’ye ulaşmayı planlıyor.

Öte yandan Rusya, 2030 yılına kadar yaklaşık 38,43 milyar dolar yatırım gerektiren yeni mikroelektronik geliştirme planını hazırlıyor. Kommersant’ın haberine nazaran bu para mahallî yarı iletken üretim teknolojilerinin geliştirilmesi, yerli çip geliştirme, bilgi merkezi altyapısı, mahallî yeteneklerin geliştirilmesi ve yerli çip ve tahlillerin pazarlanması için harcanacak. Yarı iletken üretimi tarafında ise Rusya, üretim teknolojileri ve bunların yaygınlaştırılması için 5 milyar dolar harcamayı planlıyor.

Elbette bunlar kolay amaçlar değil. Örneğin ülkenin kısa vadeli maksatlardan biri, yıl sonuna kadar 90nm fabrikasyon teknolojisi kullanarak mahallî çip üretimini artırmak. Şu anda Rus yarı iletken sanayisi genel olarak 130nm’lik yongalar üretebiliyor lakin ülkenin en büyük ve en gelişmiş yarı iletken şirketi Mikron Group, 90nm sürecini kullanabiliyor. Daha uzun vadeli bir gaye ise TSMC‘nin 2011 yılında gerçekleştirdiği üzere 2030 yılına kadar 28nm fabrikasyon sürecine geçmeyi başarmak. Uzmanlar, bu tıp teknolojilerin Linux ve RISC-V işlemcilere dayalı ekonomik dizüstü bilgisayarların üretilmesini sağlayacağına inanıyor.

Tarihsel olarak yazılım ve yüksek teknoloji hizmetlerinde kısmen başarılı olan Rusya, çip tasarımı ve üretimi konusunda nispeten başarılı bir ülke değil. Ek olarak yarı iletkenlerin üretiminde kullanılan araçların üretimi hiç de kolay değil. Zati ASML üzere bu araçları sağlayan birkaç firma bulunuyor. Örneğin, Çin bile kendi 28nm litografi aracını şimdi yeni geliştirebildi. Hasebiyle Rusya’nın 2024 ya da 2030’a kadar amaçlarına ulaşıp ulaşamayacağı bilinmeyen.