Gökyüzündeki en parlak nesnelerden biri insan yapımı

Memleketler arası Astronomi Birliği’nden bilim insanları, gece gökyüzünde görülebilen en parlak objelerden birinin bir yıldız ya da gezegen değil, BlueWalker 3 prototip uydusu olduğunu açıkladı. Bilim insanları uydunun kabul edilemeyecek kadar parlak olduğunu söylerken BlueWalker 3, şimdiye kadar alçak Dünya yörüngesine yerleştirilen en büyük ticari anten sistemi olarak kabul ediliyor.

Işık kirliliği artık gökyüzünde

AST SpaceMobile şirketi tarafından geliştirilen argümanlı 5G iletişim sisteminin bir kesimi olan BlueWalker 3, Fırlatma Aracı Adaptörüne (LVA) ek olarak faz dizili anten olarak bilinen devasa bir yapıya sahip olduğu için Dünya’daki görüş noktamızdan son derece parlak görünüyor. Bu dizi yaklaşık 64 metrekarelik bir alan kaplıyor – ve bu paneller yansıtıcı olduğundan, BlueWalker 3 neredeyse güneş ışığını daima olarak gözlerimize gerçek yansıtan dev bir ayna fonksiyonu görüyor.

Üstelik bu aynanın yakında daha fazla arkadaşı olabilir. İlgili bir haberimizde BlueWalker 3’ün uydu tabanlı 5G irtibat için kullanıldığını sizlere aktarmıştık. AST’ye nazaran tam bir kapsama için bu uydulardan onlarcasına muhtaçlık duyulacak. AST, akıllı telefonları meselesiz bir halde birbirine bağlamak üzere tasarlanmış birinci ve tek uzay tabanlı hücresel geniş bant ağı inşa ediyor olsa da gökyüzündeki ışık kirliliği endişe yaratıyor.

Bu tasa yeni bir şey de değil. Örneğin SpaceX’in Starlink uyduları şimdiden misal bir tartışmayı alevlendirmiş durumda. Böylesi bir durum yalnızca yıldız gözlemcileri için ürkütücü bir gelecek olmakla kalmaz, tıpkı vakitte gökbilimcilerin çalışmaları için de bir tehdit oluşturabilir. Zira gökyüzünde insan eliyle yaratılan çok parlaklık, hem radyo hem de optik astronomik müşahedeleri direkt etkiliyor. Müşahede denince akıllara yalnızca yıldızlar ve gezegenler gelmemeli. Bilim insanları tıpkı vakitte Dünya’ya yaklaşan asteroidleri de gözlemliyor. Bu yapılar görece çok küçük olduğu için günün makul vakitlerinde -özellikle Güneş’ten bize yanlışsız gelenler- incelenebiliyor. Gökyüzünde dolaşan binlerce parlak uydu olursa bu cisimlerin tespiti mümkün olmayabilir.